SİSTEM DANIŞMANLIĞI
Çevre Yönetim Sistemleri gerçek anlamda 1960 lı yılların başlarında ortaya çıkmıştır. 1970,1980 yılları arasında hazırlanmış olan yasalar ve yönetmeliklerle birlikte ciddiyeti kavranmaya başlanmıştır.1990 lı yılların başlarına gelindiğinde ise çevre kirliliğinin, yoğun sanayileşme sonucunda hızla artmasıyla birlikte Çevre Yönetim Sisteminin bir parçası olan atıkların minimize edilmesi kavramı önemli hale gelmeye başlamıştır. İşte bu noktadan itibaren çevre yönetiminin standardize edilmesi çalışmalarına ağırlık verilmiştir. Bu standardizasyon çalışmalarında birçok kurum ve kuruluş rol almıştır. Bunların başlıcaları, İngiliz Standartlar Enstitüsü (BSI), Amerikan Ulusal Standartlar Enstitüsü (ANSI) ve Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) dur.
Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) nun bir üyesi olan ve çevre yönetimi konusu ile ilgilenen 207 sayılı teknik komite (ISO TC 207), iş dünyası ve hükümetler genelinde çevre ile ilgili şikayetler doğrultusunda, herkesin yararlanabileceği uluslararası bir rehber için çalışmalara başlamıştır. Belirlenen bu ihtiyaçlar doğrultusunda uluslararası alanda geçerli olabilecek bir standart oluşturma gereği ortaya çıkmıştır.
Öncelikli olarak bu komite (ISO TC 207) sadece bazı üretim sektörlerinin kullanabileceği (nükleer, enerji, plastik vb.) örnekleme, test ve analitik metotları içeren standartlar oluşturmuştur. Günümüzde sanayide kullanılan 350 den fazla hava ve suyun kontrolü için oluşturulmuş standart mevcuttur. Oluşturulan bu standartlar pek çok ülkede çevre ile ilgili yasalara temel teşkil etmiştir.
Daha sonra, ISO TC 207 Teknik Komite dünya genelinde her sektörde uygulanabilecek çevre ile ilgili genel bir standart hazırlamıştır. Bu standart 1993 yılında oluşturulmuş ve çevre konusunda ortaya çıkan gelişmelere cevap verecek biçimde geliştirilmiştir. Çevre Yönetim Sistemlerine, çevre yönetim sistem denetimine, çevre ile ilgili etiketleme, hayat boyu değerlendirme konularına öncelik verilmiştir.
1996 yılı Eylül ayında komite bu standardı ISO 14000 başlığı altında dünya çapında kullanılması için tekrardan uyarlamıştır.
Halen yürürlükte olan 2004 versiyonu, ISO tarafından 15 Kasım 2004 tarihinde yayımlanmıştır. ISO 14001 Standardının son versiyonu proses (süreç) odaklı, planla, uygula, kontrol et, önlem al döngüsünü üzerine kurgulanmıştır.
Kısaca ISO 14001 Standardının tarihsel gelişimi şu şekilde özetlenebilir:
Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) nun bir üyesi olan ve çevre yönetimi konusu ile ilgilenen 207 sayılı teknik komite (ISO TC 207), iş dünyası ve hükümetler genelinde çevre ile ilgili şikayetler doğrultusunda, herkesin yararlanabileceği uluslararası bir rehber için çalışmalara başlamıştır. Belirlenen bu ihtiyaçlar doğrultusunda uluslararası alanda geçerli olabilecek bir standart oluşturma gereği ortaya çıkmıştır.
Öncelikli olarak bu komite (ISO TC 207) sadece bazı üretim sektörlerinin kullanabileceği (nükleer, enerji, plastik vb.) örnekleme, test ve analitik metotları içeren standartlar oluşturmuştur. Günümüzde sanayide kullanılan 350 den fazla hava ve suyun kontrolü için oluşturulmuş standart mevcuttur. Oluşturulan bu standartlar pek çok ülkede çevre ile ilgili yasalara temel teşkil etmiştir.
Daha sonra, ISO TC 207 Teknik Komite dünya genelinde her sektörde uygulanabilecek çevre ile ilgili genel bir standart hazırlamıştır. Bu standart 1993 yılında oluşturulmuş ve çevre konusunda ortaya çıkan gelişmelere cevap verecek biçimde geliştirilmiştir. Çevre Yönetim Sistemlerine, çevre yönetim sistem denetimine, çevre ile ilgili etiketleme, hayat boyu değerlendirme konularına öncelik verilmiştir.
1996 yılı Eylül ayında komite bu standardı ISO 14000 başlığı altında dünya çapında kullanılması için tekrardan uyarlamıştır.
Halen yürürlükte olan 2004 versiyonu, ISO tarafından 15 Kasım 2004 tarihinde yayımlanmıştır. ISO 14001 Standardının son versiyonu proses (süreç) odaklı, planla, uygula, kontrol et, önlem al döngüsünü üzerine kurgulanmıştır.
Kısaca ISO 14001 Standardının tarihsel gelişimi şu şekilde özetlenebilir:
- Çevreyi koruyucu tedbirleri uygulamaya koymak için 1973 de Avrupa birliği ilkeleri I. Eylem Planını yayımlamıştır.
- 1992 ISO tarafından 14000 ailesi standartlarını geliştirmek için ISO TC 207 Çevresel Yönetim Teknik Komitesi kurulmuştur.
- 1992 Rio Deklarasyonu yapılmıştır.
- 1994 TS 9719 standardı (Çevre Yönetim Sistemleri, Genel Özellikler) yayımlanmıştır.
- 1996 EN ISO 14001 Standardı yayımlanmıştır.
- ISO 14001 Standardı, 2004 yılında revizyon görerek son şeklini almıştır.
YazdırBilgi Bankası
